Feeds:
Posts
Comments

Posts Tagged ‘ethics of public policy’

College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) is kansloos verliezer

Posted in Automation and decline of the social realm, Nederlandse rechtsstaat, Privacy, tagged , , , , , , , on September 18, 2009| Leave a Comment »

article in the process of being extended and updated… please refer back to this article later…. 20/9/09 tj.

Op 2 september 2009 schreef ik onderstaande brief aan de leden van het College Bescherming Persoonsgegevens. Op 16 september kreeg ik een beleefd en niets zeggend antwoord. Meer of minder had ik ook niet verwacht. Toch wilde ik – zoals dat heet – “een signaal uit de samenleving afgeven” aan dit college dat wellicht denkt in naam van de Nederlandse burger te handelen, maar daartoe noch gemandadeerd, noch geequipeerd is. Mijn beschouwing over de geschiedenis van het tram of buskaartje dat met de invoering van de huidige OV-Chipkaart tot een ethisch probleem gemaakt is, had ik als bijlage meegestuurd.

Het College Bescherming Persoonsgegevens schuift aan bij de regententafel. The members of the Cuncil for the Protection of Personal Information joins the table of the Dutch 'regenten' (governers, commissionars).

Het College Bescherming Persoonsgegevens schuift aan bij de historische regententafel. The members of the Council for the Protection of Personal Information joins the historical table of the Dutch 'regenten' (governers, commissionars). Van Links naar rechts/from left to right: mr. dr. J. Beuving; mr. M.W. McLaggan-van Roon; mr. J. Kohnstamm; M. van Son; de binnenvader H. Linteloo; D. Nolthenius. (Re-production by courtesy of the Rijksmuseum, Amsterdam) Click Picture for full size view.

——————————————————————————————————————-

From: Tjebbe van Tijen <email@adres>

Date: 2 September 2009 17:48:28 GMT+02:00

To: info@cbpweb.nl

Subject: Aanbeveling aan de college leden van het CBP voor een andere vorm van debat en besluitvorming en advisering

Aan de leden van het College Bescherming Persoonsgegevens

l.s.

Onderstaande uitgebreide tekst begint met de geschiedenis van de strippenkaart en eindigt met een evaluatie van uw college in het perspectief van de discussie over de OVchipkaart. Ik zou het op prijs stellen als u de moeite wilt nemen van de inhoud kennis te nemen. Mijns inziens is de samenstelling van uw collece te eenzijdig en de focus teveel een juridische. Ook is de wijze van samenstelling/benoemding van uw college verre van democratisch te noemen hetgeen, als u zelf geen initiatieven neemt om uw taak door een breder maatschappelijk platform te laten dragen, uiteindelijk tot een publieke confrontatie over uw functioneren zal leiden. In mijn visie is het debat over privacy veel meer een ethisch en historische dan een juridische kwestie en ik zou ook willen voorstellen in deze zin tot een herschikking van uw taak en werkwijze te komen. De gevolgen van de huidige vrijwel ongebreidelde toepassing van positie-registratie-systemen, daar aangekoppelde databanken en de interactieve hanteerbaarheid van gecombineerde informatiestromen, was bij de oprichting van uw collecge niet geheel te voorzien. De huidige praktijk zou u moeten brengen tot een heroverweging van uw mandaat en beschikbare middelen. Uw college is niet echt geequipeerd om een historisch gegrondveste ethische evaluatie van de digitalisering en tabellisering van de samenleving aan te gaan. Het verschil in gewicht ingebracht door overheden en bedrijfsleven vergeleken met dat van de aan deze systemen onderworpen burgers, is volledig uit balans. Uw timide suggesties voor de OVchipkaart zoals te lezen in uw aanbevelingen uit het jaar 2005 getuigen wel degelijk van inzicht in de materie, maar zijn uiteindelijk onvoldoende scherp geformuleerd om zoiets als het OVchipkaartplan te doen aanpassen.

Het door mij beschreven detail, over het feit dat een anonieme 65+er kaart niet verkrijgbaar is moge daar een voorbeeld van zijn. Lees nog maar eens uw eigen aanbeveling na over het voorkomen van economsich gemotiveerde dwang om een toch maar een gepersonaliseerde in plaats van een anonieme kaart te kopen.

Kunt u zo vriendelijk zijn om mij ook een bevestiging van ontvangst van dit schrijven, alsmede een bevestiging dat dit schrijven doorgestuurd is aan alle leden van uw college, te sturen?

Bij voorbaat dank en met vriendelijke groet,!

hoogachtend

Tjebbe van Tijen

Amsterdam 2/9/2009
——————————————————————————————————————-

From: “Disseldorp-Happel, mw. A.A.M.” <…@cbpweb.nl>

Date: 16 September 2009 09:58:17 GMT+02:00

To: <email@adres>

Subject: Van Tijen/Aanbeveling CBP

Den Haag, 16 september 2009 
Ons kenmerk e2009-02268

Geachte heer van Tijen,

U geeft in uw e-mail aan het College bescherming persoonsgegevens (CBP) een historische schets van verschillende privacy-gerelateerde verwerkingen aan de hand waarvan u het CBP aanbeveelt om over te gaan op een andere vorm van debat, besluitvorming en advisering.

Het CBP heeft met belangstelling kennis genomen van de inhoud en bedankt u voor de moeite die u hebt genomen om dit onderwerp onder de aandacht te brengen. Uw melding stelt het CBP in staat zijn werkzaamheden optimaal te kunnen uitvoeren en het zal bekijken op welke wijze het uw signaal bij zijn activiteiten kan betrekken.

Het CBP vertrouwt erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

Hoogachtend,

——————————————————————————————————————

The Achilles heel of the European Electronic Pasport system. Click picture to see full size.

The Achilles heel of the European Electronic Passport system. Click picture to see full size.

Een nog verdergaande inbreuk op een ieders privacy is in aanmaak: het verplicht laten registreren van de vingerafdrukken van iedere Nederlander voor een nationale databank – en in het huidge tijdsgewricht daarme ook beschikbaar voor internationale databanken (EU, USA). Een registratie die gekoppeld gaat worden aan het afgeven van een nieuw paspoort. Het paspoort-project ooit begonnen om vervalsing beter te kunnen bestrijden, groeit uit tot een opsporingssysteem  waarbij iedere burger – tot op kinderen toe – gemaakt wordt tot verdachte van elk mogelijk nog te plegen of in het verleden gepleegd misdrijf.

From the age of twelve children will also have to give their fingerprints. Biometric information of face and fingers of younger children - from their birth on till twelve - is not yet seen as viable with the actual state of the technology

From the age of twelve children will also have to give their fingerprints. Biometric information of face and fingers of younger children - from their birth on till twelve - is not yet seen as viable with the actual state of the technology.

In theorie en daarmee ook in de praktijk is het in de nabije toekomst mogelijk dat met de volautomatische beschikbaarheid van de biometrische gegevens van vingers en gezicht van alle Nederlanders,  ieder dossier met een “koude zaak”  die enige biometrische gevens bevat tot een “hete zaak” gemaakt kan worden, met een simpele druk-op-de-knop van de  ‘Cold Case Machine’.

The cozy days of 'Cold Case' archive searching as a human affair are over, when national and international biometric database will be available to police and other public safety bodies. What awaits us is a quantative shift that will bring us a new "quality"

The cozy days of 'Cold Case' archive searching - by a humane detective collective with individual responsibilities - are over. The emblematic US television series with its shelves full of cardboard boxes, each of them holding a collection of authentic papers and other evidence objects, will show us - in hindsight - the advantage of a local and restricted set of information. The singularity and isolation of such a physical box-archive makes it into something that is stabile over time and can not easily be tempered with. When information materials will be digitized, replicated and distributed over networks and actively combined with national and international biometric digital data, problems of authentication will occur. The effects of failure, fraud and mistakes, that are part of any human made system, will be sysThe logic advantages of networked digital systems, might prove to be more of a problem maker than a problem solver.

Gelukkig is er enig protest en ook effectief handelen, door de Vereniging Vrijbit – waarvan ik spontaan vandaag lid geworden ben – zij hebben  op 2 augustus 2009 bij Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens een voorlopige voorziening aangevraagd, in afwachting van een bodemprocedure bij hetzelfde Hof, die de Nederlandse staat ervan moet weerhouden om de vingerafdruk dwang door te voeren. Inmiddels (vrijdag 18 augustus 2009) is dat verzoek door het Hof afgewezen en kan de Nederlandse Staat ongestoord van start gaan met het aanmaken en opslaan in een centrale databank van de vingerafdrukken van iedere staatsburger  (van mij zijn die vingerafdrukken er al sinds lang, veertig jaar geleden genomeneen na arrestatie als toenmalig woningkraker en buurtactivist, met zo’n inktrollertje, een vies plankje en een papieren formulier). De Vereniging Vrijbit zegt nog een een zogenaamde ‘bodemprocedure’ bij het Europese Hof te hebben lopent (kon deze nog niet terugvinden op de website van het Europese Hof), maar het is twijfelachtig of een paar nationale protesten, de sinds het jaar 2000 in gang gezette Europese persoonscontrole-machinerie, nog kunnen stoppen.

Een vingerafdruk gereedschapskistje van een Brits Eugenetisch Laboratorium uit 1911, de Big brother Award toegekend door ... aan ... en het handige apparaatje dat de Japanse regering recentelijk heeft ingezet om van iedere niet Japanse resident een vingerafdruk te kunnen maken. Dit laatste heeft tot protesten geleid zonder dat dit inbloed had op de werkzaamheden.

A fingerprint tool box of the British Eugenic Society dating back to 1911. The principle of fingerprints as a signature dates back to ancient Mesopotamia and China. Cases of use of finger and hand imprints as proof of identity in court cases are known from millennia back. Organized use of fingerprints - in the modern sense - goes back to the end of the 19th century and systematic police application was first done in Great Britain, followed by the Police of New York. Until recent fingerprints where mostly associated with the capture of criminals or the identification of lost persons and where not at all linked in the popular mind with totalitarian systems. The logo of the "Big Brother Award" combined with a fingerprint is from very recent (The BB-awards exist since 1998 and are given to control-compassionate authorities or institutions by national branches of the international non-governmental organization Privacy International). The George Orwell concept of a person or entity 'Big Brother' who by tele-surveillance is watching and controlling everybody, is now sixty years old and its original associations with Stalin and Hitler have faded. More and more non-conspicuous devices for registration and surveillance are introduced every day, like the cute Japanese machine at the right, in use at the main airports of Japan. Recently all foreigners residing in Japan have been obliged to give their fingerprints and there was some protest by those who (still) felt to be treated like common criminals.

xxx Click picture for a full size view.Ook het College Bescherming Persoonsgegevens was uiterst kritisch over de vingerafdruk-verplchting, met name over de opslag en inzet van die gevens (advies aan de Staatsecreatis van Binnenlandse Zaken van 30 maart 2007) maar dat advies heeft uiteindelijk geen enkele invloed gehad op de voordracht van de verantwoordelijke minister en de leden van ons parlament. Lees even met mij mee wat het CBP te zeggen heeft….

Ingevolge Verordening (EG) nr. 2252/2004 van de Raad van 13 december 2004, Pb EG L 385 is Nederland verplicht biometrische gegevens op te nemen in de reisdocumenten: eerst de gezichtsopname en later twee vingerafdrukken. De verordening verplicht evenwel niet tot het opnemen van deze gegevens in een administratie, centraal of decentraal. Biometriegegevens voor identificatie- en verificatiedoeleinden zijn uitstekend bruikbaar door deze op te slaan in het document zelf zonder deze gegevens op te nemen in een (centrale) database. Bij serieuze grootschalige toepassing en gebruik van biometrie zullen er alleen al door de intrinsieke fouten in biometrie veel personen serieuze nadelen ondervinden van valse meldingen van die toepassingen. Uit de in 2005 afgeronde biometrieproef en daarop volgende evaluatie, gedaan in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, bleek dat in 3% van de gevallen er iets mis ging. Gesignaleerde tekortkomingen worden (mogelijk) deels opgelost door twee extra vingerafdrukken op te nemen. Welke correctiemaatregelen men ook neemt: intrinsieke fouten zullen blijven bestaan met alle gevolgen van dien. Het is dan ook de vraag of het grote vertrouwen dat in biometrie wordt gesteld met de huidige stand der techniek terecht is. [vet gezette regel door mij tj.]

xxxx

xxxx

Het duurde even, maar in april 2008, werd in een gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek “Fingerprinting Pasports” van de Radboud Universiteit van Nijmegen en de Lausitz Universiteit in Senftenberg, Duitsland, bewezen dat betere controle en bescherming tegen identiteitsdiefstal – de voornaamste reden voor het invoeren van het nieuwe Nederlandse paspoortsysteem met biometrische gegevens – het tegenovergestelde resultaat boekte. Curieus genoeg was dit onderzoek medegefinancierd door twee Nederlandse overheidsinstanties (het Ministerie van Economische Zaken en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO)). Ik citeer hier het abstract van de onderzoekers Henning Richter, Wojciech Mostowski en Erik Pol:

Passports issued nowadays have an embedded RFID chip that carries digitally signed biometric information. Access to this chip is wireless, which introduces a security risk, in that an attacker could access a person’s passport without the owner knowing. While there are measures in place to prevent unauthorised access to the data in the passport, we show that it is easy to remotely detect the presence of a passport and determine its nationality.

aaaaa

A successful design, deployment and operation of biometric systems depends highly on the results for existing biometrical technologies and components. These existing technologies as well as new solutions need to be evaluated on their performance. However it is often forgotten that the biometric (iris, finger, face e.g.) is only one part of a fully deployed application. As biometric (sub)systems are often not designed with security and or privacy in mind, system integrators will need to address the requirements of the deployed application in this light. The fears and concerns of a significant segment of the user population need to be addressed as early as possible in the design process, to ensure that appropriate mechanisms are in place to reassure such users. These concerns may relate to privacy or to safety issues, which may be addressed in part through legal and regulatory measures. This article discusses the requirements, design and application scenario’s of biometrical systems in general and the introduction of a new biometrical passport in The Netherlands.

zzzzz Click picture for a full size view.

zzzzz Click picture for a full size view.

Dit totaal gebrek aan invloed van het College Bescherming Persoonsgegevens is niet incidenteel, maar structueel (zoals ook blijkt uit hun advies over (overbodige) opslag van OVchipkaart gegevens dat eveneens niet nagevolgd is). Trekken – na deze twee recente démasqués -de Dames en Heren van die commissie daar de enige juiste conclusie uit: OPSTAPPEN? Nee dus. Dat is jammerlijk, want door te blijven zitten en niet hun mandaat terug te geven aan degenen die hen aangesteld hebben, geven ze al die overheidsbeslissingen die tegen het beschermen van onze privacy ingaan een brevet van  gecontroleerde democratische goedkeuring door een “onafhankelijk College”. Zo staat het op de website van het CBP:

Onafhankelijkheid van het CBP
Het CBP houdt toezicht op de naleving van wetten die het gebruik van persoonsgegevens regelen. Het CBP houdt dus toezicht op de naleving en toepassing van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), de Wet politiegegevens (Wpg) en de Wet gemeentelijke basisadministratie (Wet GBA).

Het College bestaat slechts uit drie leden die bij “Koninklijk besluit” benoemd worden:

mr. J. Kohnstamm, voorzitter

mr. dr. J. Beuving, plaatsvervangend voorzitter

mr. M.W. McLaggan-van Roon, lid van het College

Er is dus geen enkele sprake van enige democratische procedure van aanstelling, noch van enig vorm van vertegenwoordiging van bepaalde gelederen van de Nederlandse bevolking. Het is niet meer dan ouderwetse Hollandse ‘regentenpraktijk’, waarbij degenen die het toch al voor het zeggen hebben de bestuursbaantjes aan elkaar toewijzen en er angstvallig voor waken dat geen anderen toegang tot zulke ambten krijgt, of althans enkel nadat personen van buiten blijk hebben gegeven voldoende gezagsgetrouw te zijn (dit is wat bij “Koninklijk Besluit” naar mijn inzicht betekent (in die zin is er in driekwart eeuw  met een gelijke constatering van historicus Jan Romein nog niets veranderd in ‘de Lage Landen’ (**)).

De premisse van toezichthouden waarop dit College is gebaseerd is haar grootste zwakte. Haar taak is slechts het toezicht houden op naleving van dat wat door volksvertegenwoordiging en regering in wetten is vastgelegd. Zou het nog zo zijn dat het CBP alle Nederlandse wetten en door Nederlandse Staat ondertekende internationale verdragen zou kunnen toetsen aan principes van bescherming van de persoonlijke levenssfeer, dan zouden wellicht ethische en morele bezwaren ingebracht kunnen worden die nu achterwege moeten blijven.  Toetsing van privacy-deelwetgeving op mensen- en grondrechten behoort niet tot de taak van dit College. In hun opdracht staat het heel simpel: “naleving van wetten die het gebruik van persoonsgegevens regelen.” Meer is het niet. Zij mogen enkel kijken naar en adviseren over sub-wetjes die niet meer dan een regelement zijn waarin de toepassingspraktijk beschreven wordt.

Dit verklaart  waarom het CBP enkel uit juristen bestaat. Het juridische – op het niveau van het CBP – wordt gezien als iets wat ‘objectief meetbaar’ is en volgens ‘formeel juridische standaarden’ vastgelegd in de Nederlandse jurispredentie. Subjectieve overwegingen,  dat waaruit datgene wat uiteindelijk beschermd dient te worden – de persoonlijke levenssfeer – bestaat, kunnen niet aan de orde komen. Het hebben van een toekomsvisie op basis van bekendheid met de historische ontwikkeling van adminstratie- en controlesystemen, is niet iets waarvoor juristen opgeleid worden. Inzicht in de wijze waarop bestaande sociale verhoudingen beïnvloed of versterkt worden door technologische vernieuwingen is niet iets waarvoor een weldenkend mens bij een jurist ten rade zou gaan (hoe goed ook  zo’n jurist op het eigen vakgebied kan wezen). Ergo, de bescherming van onze persoonlijke levenssfeer tegen de beveilingsindustrie en haar opdrachtgever  de overheid, bestaat helemaal niet. Het ‘juridiseren’ van de huidige privacy problematiek kan niet anders opleveren dan een gereduceerd inzicht in de krachten die spelen in de moderne informatie-maatschappij. Privacy-bedreigingen worden gevoed door twee gedachten, een moderne en een oude: dat met het huidig menselijk kunnen heel het leven voorspelbaar en regelbaar is en het spiegelbeeld van die redenering, de angst voor het ongewisse en het noodlot dat ieder moment kan toeslaan. Het bewust zaaien van angst als machtsmiddel (terrorisme) en de verborgen blijvende of  onverwacht oplaaiend geweldadigheid van enkelingen, zijn altijd moeilijk beteugelbare krachten geweest. Het inzetten van hoog-technologische controlemiddelen in dit krachtenveld  zijn vaak niet meer dan bezweringsrites van hoogpriesters voor hun geloofsgemeenschap. Erger nog, de nu immens populaire rite van het aanleggen van een databank van alle mogelijke verdachten of allen die bescherming dienen te genieten, ontaard voor xxx

Fingerprint mania how fear creates a market for control systems that can be spoofed easily by people with bad inetentions while the mjority of good intenioned people will feel oppressed by such mechanisms

Fingerprint mania how fear creates a market for control systems that can be spoofed easily by people with organized bad inetentions while the mjority of good intenioned people will feel oppressed or alienated by such mechanisms. These are electro-mechanical secluding space devices that are surrogates for direct social control

Juist daar waar het gaat om het beschermen van het ‘persoonlijke’ is een toetsing nodig waarin fundamentele menselijke waarden, te weten de harmonische relatie tussen individu en gemeenschap, centraal staan en juristerij er enkel is om die waarden te bevorderen en in stand te houden. Persoonsbescherming is gediend bij stimulering van sociale samenhang en het vermijden van maatregelen die vervreemding in de hand werken.  Het gevolg van de toepassing van nieuwe technologie kan zowel bevrijdend als onderdrukkend zijn, afhankelijk van specifieke maatschappelijke verhoudingen. Een nagestreefd doel kan enkel met middelen bereikt worden, die ook in overeenstemming met dat doel zijn. Bescherming van het individu en veiligheid worden uiteindelijk niet gediend door onbeheersbare controlezucht.  De huidige ontwikkeling van informatie- en communicatie-systemen draagt een dubbel vermogen in zich:  bevrijding én onderdrukking. De bevrijdende potentie van deze nieuwe technologieën krijgt nog onvoldoende aandacht.  Dit is een positieve visie,  die tegenover de nu aan ons opgedrongen beperkende en onderdrukkende maatregelen gesteld kan worden. De taak van belangenafweging – van volksvertgenwoordiging en adviesorganen – behoeft meer dan één maatschappelijke visie, wil er gewogen kunnen worden. Het meeste gewicht lijkt nu gelegd te worden in de schaal van wantrouwen, angst en controle.
———-
(*) Popular mechanics 1934 on fingerprints: Signatures can be forged, but not a fingerprint. To speed up the search for a particular set of fingerprints, a system of classifying them by certain whorls, lines and other marks has been evolved. In a recent test, the exact record of an unidentified person’s fingerprints was located within three minutes in a file containing more than 1,500,000 records. The New York city police department has been collecting citizens’ fingerprints for several years. Between 15,000 and 20,000 persons volunteer each month. Other cities are taking up the work. The Department of Justice in Washington is the clearing house for most fingerprints. The master criminal file contains 5,000,000 records. The civilian file will be separate. Instead of a stigma, the record will be a form of personal protection.
(**)  Jan Romein schreef over het regentendom in zijn populaire geschiedenisboek uit 1934 “De Lage landen Bij De Zee”:
“De heele samenleving in de eeuwen der Republiek ligt besloten in twee woorden: ‘heeren’ en ‘volk’ en het is niet alleen historisch verhelderend de maatschappij dier dagen van uit dat oogpunt te bezien, maar ook na te gaan hoe die voorstelling in het verleden terugrijpt en zich tot in het heden voortzet.” [p.340]
“De heeren ‘zaten op het kussen’, d.w.z. ze regeerden niet alleen, maar ze regeerden uitsluitend in hun eigen belang en steeds hechter wortelde de sociale ethiek die dit room-van-de-melk-scheppen tot een geboorte-recht maakte.” [p.358]
“Het sprak vanzelf, dat de heeren met het geld en de macht ook het recht in handen hadden (…) [p.358]
N.B. Jammer genoeg is dit historisch zo belangrijke boek van Jan Romein nog niet in de Digitale Bibliotheek van Nederland (DBNL) opgenomen, zodat ik hier geen link naar de volledige tekst kan maken; wel heb ik bij DBNL een verzoek ingediend om dit boek op de lijst van publiek toegankelijk te maken primaire bronnen van Nederlandse geschiedenis te plaatsen. Van jan Romein staat op DBNL wel deze overzichtspagina...


Read Full Post »

Openbaar vervoer en privacy: hoe een tram of buskaartje tot een ethische kwestie kan worden / Public transport & privacy: how a tram or bus ticket can become an ethical question

Posted in Automation and decline of the social realm, Dutch politics, Media history, Obsolete information carriers, Privacy, Urban questions, tagged , , , , , , , , , , , , on September 1, 2009| 8 Comments »

Dit verhaaltje begint met zoiets simpels en normaals voor een stadsbewoner als een tram- of buskaartje. Ooit kocht je dat bij een klein tempeltje dat op strategische plekken in de stad neergezet was, een kiosk (in oorsprong een Turks woord voor paleis) of je sprong gewoon zonder kaartje op de tram waar altijd een tramconducteur aanwezig was met een tas vol kaartjes op de buik en een grapje in de mond. Een korte verkennende blik naar buiten van de conducteur, een ruk aan het touw en tringggg daar gaat ie weer.

Kiosque selling tramway and other tickets at Dam square Amsterdam and open balcony tram with conductor selling tickets as well.

Kiosque selling tramway and other tickets at Dam square Amsterdam and open balcony tram with a mobile conductor selling tickets (and jokes) as well. The conductor also checked if all passengers were in safely and if the way was free before signaling the driver to start. At the right end of the collage a mechanical tram card stamp device as introduced in the eighties of last century. At first all conductors were thrown out both in trams and busses, later a conductor behind a desk came back on the trams as too many people started to introduce a free-ride system of their own. So the passenger ticket system started off with a man-made system and ended up with a hybrid man-machine system, partly switching back to a men-men control system on the trams with their tram conductor desk. Click image for a full size view

De strippenkaart, ooit een omstreden noviteit werd in 1969 (*) als plaatselijke Amsterdamse openbaar vervoerskaart ingevoerd gelijk met het verwijderen van conducteurs op trams en bussen, kaartverkoop-automaten, dubbelfunctie voor buschauffeur als bestuurder en stempelaar en “onbemande” stempelautomaten in de trams kwamen ervoor in de plaats. In 1980 werd dit systeem – gebaseerd op een aantal strippen per ruimtelijke zone – landelijk ingevoerd: De Nationale Strippenkaart. Het systeem van strippenkaart en vervoerszones is door de jaren heen voor veel mensen iets obscuurs en onbegrijpbaars gebleven, althans voor de wijze waarop ze hun kartonnen kaart met twee of meer strippen tegelijk moesten omvouwen om in de stempelautomaat te steken of wat te antwoorden op de vraag van een buschauffeur “hoeveel zones”.

The odd Dutch system of paper cards, time stamps han dled by humans and humans handling ticket stamp automats. City areas are carved up in zones and each strip on suich a card pays for one zone. Base tarif is two zones, a longer trip can involve three zones and more.

The odd Dutch system of folding paper cards (strippenkaart) and time stamps handled by human conductors with in addition human passengers handling ticket stamp automats. City areas are carved up in zones and each strip on such a card pays for one zone. Base tarif is two zones, a longer trip can involve three zones and more. There was no actual control possible if a passenger would stamp just two zones and kept sitting till the end station, for which he needed actually to stamp four zones. Only when a squad of controllers would enter a tram or bus such a free zone consumer would be caught. The stamp had three basic elements: 1) zone of entering; 2) time; 3) date. The mechanical stamping device in some trams or metro carriages had just a mechanism to reset zones, time and date at the appropriate intervals. This system was based on checking in without a checking out. The 'strippenkaart' was a blank recording system with no intended memory function. The passengers were trusted to a certain extend not to misuse the system when asking their cards to be stamped or inserting their card in a machine. In short it was a hybrid men-machine control system based on a certain level of social trust. Click image for a full size view.

He oude zone systeem van het Gemeentelijk Vervoetbedrijf Amsterdam (GVB) lag vast in een diagram gekoppeld aan een daadwerkelijke kaart en een matrix met de cijfesr van het diagram waaruit je kon aflezen hoeveel zones een ritje van de ene naar de andere zone besloeg. Deze twee visuele hulpmiddelen staan volgens mij wel op de overvolle informatiekaarten van het GVB (althans die in de metro) maar niet in  trams of bussen zelf. Waarom dit zo is kan ik niet verklaren. Is het zo dat wij reizigers als te dom beschouwd worden om het  toch erg eenvoudige zone-systeem te begrijpen? Bewegwijzeringsprofesor Paul Mijksenaar bemoeit zich al decennia – dacht ik – met de vormgeving van de informatieverstrekking van het GVB, maar dat heeft niet geleid tot de inzichtelijkheid van de metrokaarten van Londen en Parijs, voor Amsterdam.  Dit laaatste lijkt een trend, daar in meerdere Nederlandse spoorweg stationshallen niet langer de overzichtskaart van het landelijk lijnennet te vinden is, zelfs niet bij de informatiebalie , zo is ook op de website van de Nederlandse spoorwegen de kaart van alle spoorlijnen in Nederland  in geen velde of wege  te bekennen. Van gelijke orde is het gestaag verdwijnen van stationsklokken. Dit alles is wellicht te verklaren door het feit dat wij allen geacht worden immer en altijd een mobiele telefoon annex computer op zak of in de tas te hebben, die al die tijd- en ruimte-informatie met een vingertoetsje op het scherm laat verschijnen. Wij dienen eigenlijk alleen ons begin- en eindpunt te weten en wat daar tussen ligt  is voor verantwoording van de vervoeraanbieder. Samenvattend was het oude systeem met zijn zone-diagram, matrix gekoppeld aan kartonnen strippenkaart ontwaard met hand- en machinestempels, een statisch systeem, waarbij reiziger en vervoerspersoneel – hoe klunsig dat om te vouwen kartonnen kaartje ook was – fysiek en visueel controle hadden over  reisafstand en betaling. Een statisch systeem ook in de zin dat het niet makkelijk was om zones en tariefstelling te veranderen. Reizigers op een vaste route kennen het aantal zones van hun reistraject en weten daarmee ook precies wat de kosten daarvoor zijn. Aangezien sinds 1980 het stelsel van strippenkaarten landelijk werd, konden gemeentelijke en regionale vervoersbedrijven niet zomaar even wijzigingen in de tariefstelling – afstand en verschuldigde betaling per zone – aanbrengen. De technische en organisatorische beperkingen van het stempelsysteem hebben – terugkijkend – een zekere mate van rust en zekerheid in het openbaar vervoer gegeven, een zekerheid  die nu met de dynamsiche mogelijkheden van digitale  automatisering verloren dreigt te gaan.

A diagram of the old Amsterdam public transport zone system and a matrix to rwad out how many zones there are form one point in the matrix to another. The reintroduction of control by a conductor on the tramway

A diagram of the old Amsterdam public transport zone system and a matrix to check how many zones there are from one point in space to another. The reintroduction of control by a human conductor on the tramway who had a fixed place at the back or in the middle of the tram has lead to the oddity that most of the tram doors were marked as no entry points and a small bustling crowd had to fight to get in in time at the proper entry doors next to this conductor's desk. An example of the structural clumsy policy of the Amsterdam public transport system who think through badly a new concept and end up with compensating this with half-hearted measures as described here. Click image for a full size view.

Nu is er dan voor Nederland de nationale OV-chipkaart gebaseerd op een systeem dat nu zo’n vier decennia terug ontwikkeld werd voor het automatiseren van  veehouderij in de Verenigde Staten, door Texas Instruments. Wat ooit in het hoorn van een koeienpoot ingebracht  glazenbuisje was, met een spoeltje en een chip met een unieke code, wordt nu ingezet voor  het reisvee in het openbaar vervoer.  Met die chip in dat buisje,  kon middels afgegeven radiosignalen en een radiosignalen ontvangend poortje, vastgesteld worden welke koe, wanneer ,een bepaald stal-traject doorlopen had. Een transponder is een mini-radiootje dat als het in de buurt van een energie uitstralend zender/ontvanger poortje gebracht wordt gedurende een kort moment genoeg energie heeft om zijn ingebakken unieke code uit te zenden. Die code wordt dan door het poortje ontvangen, opgeslagen en doorgestuurd. Met zulke gegevens kunnen toegesneden processen aangestuurd worden. Bij het openbaar vervoer gaat het dan niet om vee, voederen, melken en afslachten, maar om het adminstreren van reizigersbewegingen en het bij- en afboeken van betalingen. De kaarten die nu te koop aangeboden worden zijn er in verschillende vormen van persoonsgebonden kaarten tot anonieme kaarten. Bij de eerste worden al de reisbewegingen en betalingsactiviteiten gekoppeld aan een gevensbestand van een specifiek persoon, bij het anonieme kaartmodel vindt die koppeling tussen persoon en reisgedrag niet plaats. Dat de strippenkaart onhandig was valt niet te ontkennen, maar pas bij de introductie van een nieuw medium of systeem worden mogelijke positieve kanten van het voorgaande zichtbaar.

Het lezen van een gedrukte grootformaat krant in bijna elke gewenste positie en zonder iets anders als ons godgegeven lichaam met soms nog een bril moge een voorbeeld van dit fenomeen zijn. We hadden er de ervaringen met het lezen vanaf een computerscherm voor nodig om ons dat bewust te worden.

Voor het systeem van enkel aanmelden bij het instappen, komt nu een syteem in de plaats van zowel aan- als afmelden bij in- én uitstappen. Vergissingen en vergeetachtigheid die in het oude systeem meestal niet ten nadele van de reiziger uitvielen dreigen nu met moeilijk terug te vorderen verkeerde afboekingen op de reiziger verhaald te worden. Dat wat met de strippenkaart als een zichtbaar proces van ontwaarden van een bewijs van vooruitbetaalde vervoerskosten verliep, is met de chipkaart volledig onzichtbaar geworden, althans voor de afnemer, terwijl de leverancier wel de mogelijkheid heeft om vrijelijk gegevens van ieder handeling in het systeem op te roepen. Die onzichtbaarheid, die onmogelijkheid van direct kunnen aflezen, van directe controle is een grote tekortkoming van wat nu als meest moderne vernieuwing en verbetering aan ons opgedrongen wordt.

Still have to try and find some of those Tokyo subway credit cards with the punch holes indicating the level of devaluation of the initial amount

Still have to try and find some of those Tokyo subway credit cards with the punch holes indicating the level of devaluation of the initial amount paid. This system was in use some 9 years ago and I do not know if they kept it. These cards were not personal and did not record all the passengers movements.

Ik herinner mij de verschillende metro-creditcards uit de tijd dat ik  – nu bijna tien jaar terug – in Tokyo woonde, waar meerdere verschillende openbaar vervoerbedrijven actief zijn. Basis systeem was dat je een reiscrediet van een paar duizend yen kocht op een magnetische kaart (geheel niet persoonsgebonden) en dat bij iedere reis de ontwaarding van dat crediet zichtbaar werd gemaakt door kleine ponsgaatjes in de rechter bovenhoek van de kaart geslagen door de poortjesautomaat waarin je je kaartje bij het binnenkomen invoert en na het passeren van het poortje weer oppakt (iets dergelijks gebeurd ook in het Londense systeem). Zo bestaan er ook batterijen die aan de buitenkant als een soort thermometer laten zien wat er nog aan energie over is. De OVchipkaart ontbeert zulk een directe afleesbaarheid.

De meest vergaande verandering met het nieuwe chipkaart systeem waarvoor in Nederland gekozen is, is de registratie en het bewaren van de reisgegevens van alle reizigers gekoppeld aan de de electronisch gemerkte kaarten die zij gebruiken. Dit is het toppunt van registratiezucht die inherent aan het gekozen betalingssysteem en daarmee vooraf gekend was bij al diegenen die eraan hebben meegwerkt om dit stelsel aan de gehele Nederlandse bevolking op te dringen. In vervolg op de rekeningrijden-plannen voor automobilisten en het flitsen van nummerplaten van auto’s niet enkel voor sneldeidsovertreding maar als algehele (preventieve) controle op autobewegingen binnen een bepaalde regio ten nutte van mogelijk politieonderzoek. Met het nu in te voeren OV-chipkaart systeem  is het een fluitje van een cent geworden om van iedere chipkaart en daaraan verbonden reiziger , instant een cartografie van alle reisbewegingen op een computerscherm te toveren, met bijbehorende tijdspaden en tijdsstempels van iedere in- of uitstap-registratie. Het is deze registratie- en controlezucht van de Nederlandse overheid die mij en met mij velen tegen de borst stuit. Iets simpels als een tram of buskaartje is hiermee geworden tot een ethisch probleem met een historische dimensie. Meldingsplicht, gebiedsverbod, verbanning, grensposten, tol- en stadspoorten, schaduwen, aanwezig- of afwezigheidscontroles, prikklokken, oormerken, brandmerken, legitimatieplicht, appèl, reisverbod, razzia en deportatie… Sommige van deze woorden mogen veel te zwaar zijn voor wat de permanente registratie van alle reizigerrbewegingen in het openbaar vervoer van Nederland als gevolg kan hebben, maar mijn gezonde achterdocht denkt deze woorden echter toch of brengt ze voort als onuitgesproken gedachtenassociaties in mijn geest: “die Gedanken sind frei wer kann sie erraten?” is de beginstrofe uit een 19e eeuws Duits vrijheidslied dat mij in situaties als deze altijd tot troost is. Achterdog, ja zeker, want er is ook een reeks van meer recente historische associaties in het schemergebied waar digitale dienstverlening eveneens gebruikt wordt als een instrument voor commercieële marketing en politionele opsporing: telefoontaps, creditcardgebruik, nationale archiefgebruikerskaart, bibliotheekpas, Ah-bonuskaart, digitaal paspoort, patientenpas, studentenkaart… Het beeld is al zo vaak geschetst: als al die datastromen (“in het belang van het onderzoek”) met elkaar gecombineerd zouden kunen worden – en dat is waar sommige overheden, met name politie-organisaties op lijken aan te sturen – dan is daarmee een web geweven  dat het individu past als een  dwangbuis.

I have been searching for cartography in which tracking in time and space of passenger movements in an urban area have been visualized. I could not yet find an example of such mapping (though it must have been done already somewhere) but did find this interesting example whereby space is plotted on the x-y axis and time on the z-axis. Such a map is of course not a static rendering, but can be made highly interactive whereby the user of the system can zoom in on specific spot or a specific point in time and enlarge it or look at it from another time/space perspective. For reference of the source see note (**). Click image to see bigger version.

I have been searching for cartography in which tracking in time and space of passenger movements in an urban area have been visualized. Through a Canadian governmental military report with an overview of 'data visualization' relevant for the military, I ended up at the website of the firm with the quasi mythical name "Oculus Info", which is a firm offering a human version of the all seeing eye of God. All kinds of data can be fed into this software system and maps that represent movement in time and space can be generated instantly and be viewed dynamically. The maps have three axises: the regular x and y positioning for space on a plane and a vertical t axis for time. Sliders are provided to events or persons through time and space; zooming into a particular detail is possible as well. (**) Click the picture to see a full size version of a summary collage I have made of some of the info sheets of the Oculus company.

Vanmorgen dan merkte ik dat ook de anoniem-optie voor een OV-chipkaart beperkingen kent. Ik kan als 65+er niet van mijn korting gebruikmaken als ik een anonieme pas wil. Praktisch zou een met korting gekochte anonieme kaart heel gemakkelijk te regelen zijn, doordat een oudere met legitimatie op enkele punten een anonieme kaart kan kopen met ouderenkorting. Het is tekenend dat ook in zulk een klein detail de dwang, om het optimale controle systeem van de OV-chipkaart te introduceren, doorwerkt (***). Dit detail zette mij weer tot nadenken over het algemene vraagstuk van privacy en controledwang.

Dutch public transport system will be based on a personal chip card (OV-Chip Card)

Dutch public transport system will be based on a personal chip card (OV-Chip Card) that will keep track of all passengers movements and will store this information in databases for future use. One may buy an anonymous OV-Chipcard, but certain reductions available will not be available for this card. This small fact underlines the pressure to everyone in the Netherlands to have themselves checked and open for later control. There is a government body that has a a task to protect the privacy of citizens and to monitor any policy or measure that could be an infringement on civil liberties, in particular privacy. This institution has only lawyers in its board, who are all embedded in governmental and government related institutions. Over the last decade this control institution has utterly failed to fulfill its task and protect citizens against the combined force of electronic control system industry and its customers backed by policing managers. Privacy is in my view not in the first place a juridical question but an ethical question build on historical insight. The focus of the privacy debate should be changed from the regular top down view of the state and its subjects to a bottom up view of individuals and their adherence to society on a voluntary base. The de-humanizing effects of modern control systems are a danger for the social cohesion we all need for a sane society. It is not just an incident that the technologies used in the chip-based travelers cards in public transport originate in the early automation of American cattle industry. The transponder system (unique control numbers embedded in a small glass tubes with a tiny radio emitter implanted in cows) has been invented by Texas Instruments. Click image for a full size view.

Het door de overheid zelf ingestelde College Bescherming Persoonsgegevens is per regeringsdecreet “onafhankelijk” verklaard en heeft ook een keurige klachtenprocedure, formeel is alles in orde. Als men de CVs van de leden van dit college doorkijkt dan zijn het allen juridisch geschoolde en in de traditie van bestuur ingebedde types, die ten enemale praktijk, mentaliteit en achtergrond missen om de door moderne electronica-industrie en sociale-controle-ambtenarij gedreven machinerie van regelzucht in te perken. Privacypolitiek zou niet in de eerste plaats als een jurisch vraagstuk, maar als een op historisch inzicht gebaseerde toetsing van ethische normen gezien moeten worden. Zoiets vereist een heel ander college, beter nog een heel andere procedure waarbij debat en onafhankelijke meningsvorming de basis dienen te zijn voor adviezen aan overheden, beoordeling van wetten en het behandelen van klachten. Wie de website van het College Bescherming Persoonsgegevens bezoekt merkt direct al dat er van debat op deze site geen sprake is. Het is top-down vooorlichting wat hier geboden wordt. De mogelijkheden van moderne media voor een (gemodereerd) publiek debat geëntameerd door dit college worden niet gebruikt. Automatisering met gebruikmaking van digitale hulpmiddelen hoeft niet per defintie onderdrukkend en slecht te zijn, dezelfde middelen kunnen met een beetje fantasie als bevrijdend gebruikt worden.

It is astonishing to find out that noconcise visualization of the Dutch state and democratic system can be found on the Ineternet. After one hour of trying I have given up to find such a thing. The only funny but not-so-funny example is this website for Dutch schoolchildren but it does not have - as far as I can find out - any diagram or scheme that gives an idea of how things are organized in one single view.

It is astonishing to find out that no concise visualization of the Dutch state and democratic system can be found on the Internet, not even as a part of the school curriculum. After one hour of trying I have given up to find such a thing. The only fun intended but not-so-funny-really example is this website for Dutch schoolchildren but it does not have - as far as I can find out - any diagram or scheme that gives an overview in one didactic overview scheme.

Het privacybetoog van parlament en overheid is nu gegrondvest op de staat en haar burgers, een combinatie die het begrip ‘staatsburger’ oplevert, die impliciet ondergeschikt geacht wordt te zijn aan de georganiseerde sociale orde van de “rechtsstaat.” De rechtsstaat is een geidealiseerd abstract model dat als functie heeft het zicht weg te nemen op de realiteiten van het dagelijks leven. Als daarentegen het individu tot uitgangspunt gemaakt wordt bij het al dan niet, of op welke wijze, invoeren van privacy beperkende maatregelen dan wordt er niet langer van boven naar de onderdaan beneden gekeken, maar omgekeerd. Het gezichtpunt in het privacy-debat moet omgedraaid worden, de burger, de onderdaan moet weer mens worden. De mens in zijn streven naar relatieve onafhankelijkheid binnen een door hem of haar aanvaarde gemeenschap, een idee waarvoor wij in het Nederlands het woord ‘samenleving’ gebruiken. Ethische opvattingen gevoed door historische inzichten dienen in de eerste plaats te komen en het juridische is dan niet meer dan een instrument van inpassing in het uiteindelijk te kiezen beleid. Het is onvoldoende om te denken dat het ethische en het historische voldoende ingebed zijn in het bestaande juridische betoog.

Met iedere nieuwe registratie- en controlemaatregel en de de macht en het geweld die daarmee potentieel uitgeoefend kan worden, wordt de staat sterker en de deelname aan de vrijwillig aanvaarde samenleving zwakker. Dit laatste is iets dat door een ethisch en historisch gegronde toetsingsmethode onderkend kan worden. Juristerij is te gebonden aan bestaande regelgeving om als beheersingsinstrument in zo’n debat gebruikt te kunnen worden. Inzicht in welke nadelen aan voorgestelde nieuwe controlesystemen kunnen kleven, zijn minder in wetboeken te vinden dan in geschiedschrijving en verhandeligen over ethiek.

=============
(*) Ik herinner mij nog de invoering van de gemeentelijke strippenkaart voor tram en bus in Amsterdam in 1969. Op meerdere plaatsen in de stad werden kaartautomaten op straat gezet en de nieuwe kaart was niet langer een fluttig stukje papier waarin een gaatje geknipt werd, maar een reeks strookjes op een dik soort kartonachtig papier die dan na de vraag van de chauffeur “hoeveel zones” afgestempeld werd. Arm en radikaal als wij waren in die tijd – waarin de eis voor gratis openbaar vervoer als tegenwicht tegen de opkomende autocultuur geeist werd – vond één van ons het systeem van de afwasbare strippenkaart uit (ik dacht dat het ex-provo Tom Bouwman was). Eerst ging het met parafine, door een kaars meerdere malen over het stempelgedeelte van de kaart te wrijven, later ontdekten wij een nieuw soort afwasbaar plakfolie – één van die wonder producten van de US firma 3M – die mat was en niet glimde. Dat was werkelijk een geniale vondst. Ik herinner mij lacherige bijeenkomsten waarbij wij advertenties die nooit geplaatst zijn verzonnen met frisse Hollandse huisvrouwen die hun strippenkaart in een sopje dompelden. Ik zou niet weten of deze praktijk van de eeuwig durende strippenkaart ook buiten onze eigen kringen toegepast is. Wij althans hadden besloten het als persoonlijke kennis te bewaren, omdat publiciteit altijd een vijand van zulke inventiviteit is.

(**) De tijd ruimte visualisatie van bewegingen in een stadsgebied vond ik in een rapport van de Canadese Defence Research: “Information Visualization, the state of the art for maritime domain awareness; an analysis of the current state of the art for Information Visualization, as it applies to Maritime Intelligence, Surveillance, and Reconnaissance (MISR)”.  Het volledige rapport is hier te vinden als PDF (let op de dwonload is groot & langzaam). Een brochure van het Oculus GeoTime systeeem is on-line in pdf formaat.

(***) In het rapport van het College Bescherming Persoonsgegevens over de OV-chipkaart uit het jaar 2005, waarin dit college aan de regering haar visie geeft staat  de volgende zinsnede die ook zou moeten slaan op de door mij geconstaeerde missende regeling voor 65+ers om een anonieme chipkaart met korting te kunnen aanschaffen:
“De niet op naam gestelde kaarten die vervoerders gaan introduceren moeten gebruikt kunnen worden onder faire voorwaarden: er mag geen situatie ontstaan waarin reizigers zich, bijvoorbeeld door prijsdruk, gedwongen zien om met gepersonaliseerde kaarten te reizen waar zij dit niet willen.”

Op de website van de OVchipkaart staat bij soorten kaarten dit over de anonieme kaart:De anonieme OV-chipkaart Kan ook door iemand anders worden gebruikt. Geheel anoniem. Zonder de mogelijkheden van de persoonlijke OV-chipkaart, zoals: persoonsgebonden kortingen of reisproducten, automatisch opladen, Mijn OV-chipkaart. Bij verlies of diefstal kan de kaart niet worden geblokkeerd.”

Read Full Post »