LUCTOR ET SUBMERGO ik worstel en ga onder
Dat is de spreuk in het nieuwe blazoen van het Kabinet Rutte II, met als meest letterlijke voorbeeldfunctie het besluit om, al weer en alsnog, de Hedwigepolder in Zeeland onder water te gaan zetten. (*)
Niet allen die zich bezig houden met de heraldiek van Nederland zijn het erover eens wie nu degene is die worstelt en wie ten ondergaat. Zo zou het de regeringscoalitie kunnen zijn die worstelt met het wassende water van de oppositie of het opstandige volk.
‘Submergo’ is eerste persoon enkelvoud, zeggen dan hier ten huize de Latinisten. Het lijkt wel zeker dat het de leeuw is die worstelt en niet het water, of is de verzuipende leeuw in het midden een ander dan de rechter en linker ophouder van het wapenschild van staat?
Dat heb je nu altijd met ‘détournements’, omdraaiingen van bestaande verhoudingen, zoals de Fransen weten, die dit woord eveneens gebruiken voor kapingen. ‘Un détournement d’ avion’, oftewel vliegtuigkaping, heet het daar..
Polderkapers dus, op de kust van Zeeland, dat is nu wel zeker.
Wie keert nog het tij? Hoe koppig is de Zeeuw? Hoe koppig Koppejan?
Er zijn geen stormvloedkeringen in de Westerschelde, of het zou in overdrachtelijke zin moeten zijn… volgend jaar is trouwens de Watersnoodramp in Zealand, zestig jaar geleden. “Beurzen Open Dijken Dicht” was toen de leuze. Wordt dat nu omgekeerd?
Campagne affiche uit het jaar 1953.
Curieus op te merken dat het doorstelen van dijken al vanouds in de Lage Landen als een misdaad aangemerkt werd, zoals uit deze 16e eeuwse prent blijkt, die tot in de 17e eeuw herdrukt werd in het boekwerk (1555) van Joost de Damhouder (1507-1581):
Practycke in criminele saecken / ghemaeckt door Ioost de Damhouder van Brugge ; nut en proffytelyck voor alle souvereins, baillius, borgem[eeste]rs ende schepenen, etc., alles met schoone figuren daer toe dienende verciert ; item hier is noch by ghevoecht d’Ordinantie op t’stuck vande criminele justitie in dese Nederlanden.
Bron Het gevangenismuseum in Den Haag, via Het Gehugen van Nederland web-site
———–
(*) NOS zondag 28 okt 2012, 20:24: ‘Hedwigepolder toch onder water’
the limping messenger 