the limping messenger

De ondertitel van deze post is een letterlijk citaat (0:40 – 0:50 min.) van een door “Karim1001” op op Youtube geplaatst telefoon-video-filmpje van het  Veronica strandfeest bij Hoek van Holland op 23 augustus 2009. Het werd gezegd tijdens het schietincident waarbij meerdere gewonden en een dodelijk slachtoffer viel. Er is weinig te zien maar destemeer te horen op deze video, de herhaalde schoten en de telefoonfilmer die zijn vriend sommeert om te gaan liggen en de reactie van zijn vriend “het kan geen echte zijn dat is onmogelijk …” en het antwoord van de filmer “geloof mij op mijn moeder dat is echt….”  (2:20 – 2:30 min).

Two screenshots merged into one picture from mobile phone videos uploaded to the Internet that document a mass free beech party with DJs in Hoek van Holland, The Netherlands on August 23. 2009. Video taken during a riot at the end of the party, whereby the police felt so threatened by a crowd that they fired their arms which left a few wounded and one man dead. If the alleged 'Rotterdam Hooligans' have also used firearms has not been established, though it was suggested at first. See footnote (*) for the video sources. Click image for a full size view.

“Bezoekers van strandfeest onder invloed van drank en drugs” lees ik in de meeste berichtgeving over wat nu een verdwaalde kogel van de politie heet te zijn, die een omstander dodelijk trof tijdens het door omroeporganisatie Veronica georganiseerde vrije toegankelijke Sunset Groove festival  in Hoek van Holland (vlakbij Rotterdam). In sommige berichten lijkt het wel of enkel de daar gesignaleerde ‘Rotterdam Hooligans’ onder invloed van drank en drugs verkeerden. Ook lees je in veel berichten over deze affaire iets over het ontstaan van een “grimmige sfeer.” Deze laatse combinatie van de woorden ‘grimmig’ en ‘sfeer’ gekoppeld met de woorden dance en party levert 56 Google hits en als ik dit resultaat van een internet-zoektochtje vernauw met de naam van de plek Hoek van Holland blijft er een twintigtal hits over. Er moet iets structueels aan de hand zijn met zulke feesten en het woord “grimmig”.

Ik beken direct niet alle berichten in alle kranten over het doodschieten door de plaatselijke politie van een danser op een strandfeest  te hebben gelezen, maar in de berichten die ik wel heb kunnen bestuderen vind ik vrijwel nergens – buiten de beschuldigende vingers wijzend naar niet bij name genoemde hooligans – iets over hoe het nu kwam dat de sfeer van dit feestje grimmig werd. Ik neem dan aan dat het gratis strandpartijtje niet grimmig begonnen is, maar dat het naar verloop van tijd pas dat karakter kreeg. Kan de opzet, schaal, inrichting, vormgeving en het geluidsniveau mede van invloed geweest zijn op de veranderende sfeer op dat strand?  Is er iemand die een geluidsmeting gemaakt heeft van het festijn? Zijn er – op zijn minst aan de landkant van het strand – omwonenden die iets kunnen zeggen over het geluidsniveau geproduceerd vanaf de podia van dit feest, zoals waar te nemen op zo en zoveel afstand (ik neem aan meerdere kilometers), of blijft het een onbeantwoorde vraag aan de meeuwen?

Is het mogelijk dat er enig verband bestaat tussen het geproduceerde, waarschijnlijk continue, geluidsniveau van dit massafeest, de invallende duisternis en daarbij op te tellen gebruik van ‘zinnenbeinvloedende middelen’ die allen tezamen de grondvesten hebben gelegd voor wat dan later een “grimmige sfeer” genoemd gaat worden? Luide muziek – hoezeer ik die zelf ook mag haten – hoeft op zich niet aggressief te zijn. Als ik als vader van een dochter van 16 naar de televisiebeelden van Lowlands 2009 popfestival kijk zie ik enkel blijde gezichten (alhoewel ik natuurlijk het geluidsniveau van het festival door middel van mijn afstandsbediening ver beneden het originele volume van Lowlands gebracht heb). Het volume van de huidige versterkers-installaties en bijbehorende vibrerende kunststoffen conussen is hoger dan ooit tevoren en kan met gemak de pijngrens overschrijden en zelfs schade aan ons gehoor toebrengen. Wie deelneemt aan, of foto’s bekijkt van, massale dance parties in Rotterdam of Berlijn ,ziet in toenemende mate mensen met oorbeschermers, of ouders met peuters op de schouders met grote geluidsdempers over kleine gezichtjes. Zo ook DJs die hun eigen oren beschermen, terwijl zij hun publiek aan de fysieke gevaren van overmatig luide muziek blootstellen. Voor het publiek is het een vrijwillige keuze, voor omwonenden niet, vandaar dat het Veronica festival wellicht op een min of meer afgelegen stuk strand gehouden werd.

Three images of the Dance Parade Rotterdam 2009 where publicity drives the show and just young ears are protected. Click image for full size view.

Hard geluid kan in extreme omstandigheden als martelwerktuig gebruikt worden, even verschrikkelijk als het herhaald onderdompelen van iemands hoofd in een watervat. Tromgeroffel en snerpende doedelzakken begeleiden de infanterist die zich in het krijgsgewoel gaat storten. Opgefokte discogangers, die uit hun lawaaihallen de stad in stromen, zijn sinds jaar en dag een gevreesd fenomeen. In de tijden dat bij mij over de  brug nog de IT gevestigd was in de Amsterdamse Amstelstraat, in kennerskringen geroemd om het aldaar geproduceerde geluidsvolume – doordringend tot in buik en darmen – werd de vroege-ochtend-stilte op de weekeinden steeds rauw verstoord door de opgeladen agressie van de pleziergangers die, de in hun binnenste opgewonden energie, op de één of andere wijze een uitweg moesten geven. Verkeersborden, lantarenpalen, reclamezuilen en tram-abris boden daartoe een goede uitweg. Ik zegen nog de dag dat een gemeentelijke maatregel voor de Amsterdamse binnenstad bedacht werd die bepaalde dat voorafgaande aan het sluitingsuur de muziek stapsgewijs tot een lager niveau teruggebracht moest worden, waarbij ook nog de aanbeveling gedaan werd om de alcoholverzadigde magen van de nachtbrakers met een gratis broodje wat meer tot rust te brengen. Dat leverde een waarneembare verbetering van het leefklimaat voor de omwonenden op. Het is niet dat ik hier tegen duivelse opzwepende muziekpraktijken ten strijde wil trekken, maar een zeker psychologisch effect van constant aanwezige en zeer zeer luide muziek kan niet ontkend worden en dient bij de nu komende analyze van wat er op het strand van Hoek van Holland gebeurd is, meegenomen te worden.

Dat psychologisch effect hoeft niet altijd het opwekken van agressie te zijn, maar laten wij eerlijk zijn, het is het dikwijls wel. Zo zijn de rijdende disco’s, die een ieder zich in dit land straffeloos kan aanmeten, vaak medebepalend voor een agressief verlopend verkeersincident. De gemeeente Rotterdam op zich heeft dan nog een bestuurspraktijk waar amusement en lawaai onverbrekelijk met elkaar verbonden lijken te zijn. Formule 1 raceauto’s die door de stad scheuren, stuntvliegtuigen over de Maas en verschillende urenlange optochten met vrachtauto’s en bussen beladen met uitzinnige versterker-apparatuur elkaar in geluidssterkte overtreffend. Een oorverdovend cultuurbeleid daar in de Maasstad als een historische hunkering wellicht naar het gehamer op stalen scheepswanden pal naast arbeiderswijken, scheepsfluiten, stoommachines en bolderwagens die deze stad ooit kenmerkten (en – by the way – niet doordrongen tot de rustige villawijken van fabrieksdirecteuren, havenbaronnen en aanverwanten).

Bavaria beer sponsored City Race with Formule I racing cars and Red Bull Air Race commercial mass culture in the loud & proud city of Rotterdam. Click picture for full size view.

Hoe ging het met dat opstootje op het strand dat pas op het eind van de avond ontstaan lijkt te zijn? Verzocht de politie de organisatoren, of deden ze het uit zichzelf, om het geluid uit te zetten, toen het uit de hand dreigde te lopen? (Vaak een probaat middel in een café als de speakerknop aan de bar resoluut omgedraaid wordt: “laatste ronde!” .. werkt altijd uiterst kalmerende op de door harde muziek opgezweepte stamgasten). Nadat ik verschillende met de mobiele telefoon gemaakte filmpjes van het Veronica strandfeest die op Youtube en andere populaire video-sites door bezoekers geplaatst zijn, herhaaldelijk bekeken heb, merk ik dat op bepaalde delen van het strandterrein de muziek (en de daarbij behorende lichtshow) gewoon doorgingen. De standaard stroboscopische lichteffecten hebben wellicht ook gemaakt dat delen van het terrein in het duister werden gehouden om het effect van deze lichtflitsen en de projecties of feloplichtende schermen met LCD lampen beter tot hun recht te laten komen. Op zich een gebruikelijk tafreel bij zulke festivals, maar de publiekssamenstelling op het strand van Hoek van Holland is waarschijnlijk door de gratis toegang hetrogener geweest dan bij gelijkogende manifestaties waarbij juist door de gezamenlijkheid van de interesse voor een bepaalde muziek of dansstijl een positieve onderlinge band van het publiek kan ontstaan. Bij zo’n gratis feest en een bezoekersaantal van meerdere tienduizenden die waarschijnlijk niet allen gericht voor  het geboden programma gekomen zijn, komt zo’n saamhorigheidsgevoel minder makkelijk of misschien helemaal niet tot stand. Het lijkt mij belangrijk om ook het programma van die avond – dat als ik de aankonding lees en de fimpjes bekijk merendeels uit DJpresentaties bestaat, in het aangekondigde onderzoek te betrekken. Het persoonlijke karakter van afzonderlijke bands die vlak naar elkaar optreden lijkt mij een andere sfeer onder het publiek te geven dan de eenzame figuur van een door lichtflitsen omgeven DJ achter zijn regietafel. Een kort onderzoek naar on-line geplaatste telefoonvideo filmpjes van die avond leert al dat er vele tientallen registraties van om en nabij hetzelfde moment te vinden zijn die allemaal door de duisternis, lichtflitsen en het geringe aantal pixels dat die cameras kunnen vangen behoorlijk vaag zijn. Wel valt op dat er  niet echt sprake is van een focus op een enkel optreden op een podium, maar meer van losse rondlopende groepjes mensen waarvan velen niet geboeid lijken te zijn door het geboden programma. Hoe te omschrijven wat er  op die video’s te zien is? Het lijkt mij een mengsel van lol en weggeduwde verveling. In elk geval  heb ik moeite dat wat in een van de vele enthousiaste vooraankondigingen op het internet te lezen staat over het “Sunset Groove Veronica Strandfeest” in die videobeelden te herkennen.

Aan het einde van een zinderde zomerdag maakt het geruis van de branding plaats voor groovy sounds en de lekkerste beats. Vanaf een indrukwekkend podium torenen vele nummer 1 club DJ’s hoog boven het strand uit. Zij laten iedereen, met hun beste sets, ook dit jaar weer compleet uit hun dak gaan! En vanzelfsprekend zijn alle sets weer gegoten in een zeer spectaculaire show!

Toch is het domweg verbieden van massale dance parties  teveel een schrikreactie, gespeend van enige behoefte om het karakter van zulk soort feesten  te leren begrijpen. Zoiets kan enkel door alle aspecten te onderzoeken. Symptoombestrijding door eenzijdig zondebokken aanwijzen is al te gemakkelijk. Oorlogsverklaringen en banvloeken vanaf de gemeentekansel, zoals door de Rotterdamse burgermeeester, zijn niet meer dan bezweringen van een volgende mogelijke verkiezingsnederlaag van zijn partij.

The new mayor of Rotterdam Ahmed Aboutaleb and his challenge to go beyond scapegoating as he - declared war on a group he labeled 'hooligans', after the shooting incident of Hoek van Holland. An official inquiry is under way but as usual public authorities know already where to put the blame. This makes one think back half a century when the Ducth 'nozems' (teddy boys) were group branded as well and were declared enemies of the state by all city authorities. Blaming individuals as a group tends to strengthen their collective identity. Abusive words against group identities are often taken as honoures titles, from the Dutch 'provo' movement of the sixties to the international 'punk' movement of the late seventies and beyond; or back in Dutch history with the abusive French name used for the Dutch insurrectionists at the court of the ruler of the low countries "gueuses" (beggars) that was taken as a name of honnor and survives till today in the Dutch language as Geuzen. This does not imply that the alleged today Rotterdam Hooligans can be equalled in any way with the Dutch revolt against Spanish rule, my intention is only to point to the dangers of hasty and over-simplified scapegoating. For an impression of what the Rotterdam Hooligan football supporters group stands for see footnote (**). Click the picture to see a full size view.

Een latere cultuurhistorische terugblik zal verbanden weten te leggen tussen het de schuldgeven aan de nozem van de 20e en de hooligan van de 21e eeuw en zal ook de positie en gezichtpunten van stadsbetuurder, politieman, feestuitbater en feestganger  in het geding en in onderling verband weten te brengen. In het prille begin van de popfestivals in Nederland liep het op kleinere schaal ook wel eens uit de hand van de boerenveilinghal in Blokker, de veehallen in den Bosch tot de Jaarbeurshallen in Utrecht. In die laatse stad verordoneerde nu veertig jaar geleden de burgermeester dat bossen politiemannen verdekt achter de podia opgesteld moesten worden om op elk moment te kunnen ingrijpen (iets wat naderhand volstrek onnodig bleek te zijn). Elders in het land was het gebruikelijk dat een zaalbeheerder op het nog vroege avonduur die ene stekker van die ene geluidsinstallatie uit het stopcontact trok waarna enkel de drummer nog in staat was om zijn spel voort te zetten en het publiek binnen de kortst mogelijke keren mokkend afdroop. De stelselmatige schaalvergroting van pop-evenementen in de afgelopen decennia en de commercieële belangen die daarmee gemoeid zijn en de invloed die dat heeft op wat er aan programma geboden wordt, dienen ter sprake gebracht te worden als het gaat om hoe het anders zou kunnen. Verbieden is een slecht idee. Bezinning op doel en middelen van zulke feesten is onoverkomenlijk. Niet de beheersing van oncontroleerbare massa’s als een politievraagstuk moet op de agenda van bestuurders, organisatoren, publiek en wie er maar meer zich mee wil bemoeien, geplaatst worden, maar een nieuw vormgeven van een ander mengsel van cultuur en vermaak, dat de nu alles overheersende geluidsbarrière van de vermaaksindustrie met haar consumptiedwang en massificatie zal weten te doorbreken.

Hooligans zijn een product van de vermaaksindustrie en in het veranderen van de culturele waarden van die industrietak zal de oplossing van het hooligan probleem gezocht moeten worden, om het even of  het nu om een voetbalstadion of een strandfeest bij Hoek van Holland gaat.

Hooligans are a product of the the entertainment industry and to solve the hooligan problem the cultural value system of this branch of our economy needs to be changed, irrespective whether it is about a football stadium or a beach party at Hoek van Holland.
————
(*) Video posted by Karim1001 op Youtube met het volgende bijschrift: “Politie schiet tijdens een strandfeest op hoek van holland in het wilde weg op omstanders je hoord de kogels om je oren vliegen.” (police shoots at random at bystanders during beach party at Hoek van Holland, je heard the bullets flying by).

(*) Video posted by Dinnemeester op DINN/Dit is Nou Nederland.nl onder de titel: Op Sunset Groove Veronica. Filmpje begin schietpartij met 4 agenten.”

(**) Video posted on Dailymotion.com “Welcome to Rotterdam Hooligans” which give some insight in their activities; one sees mainly confrontations between rival football supporters groups and intervening riot police and the last ones becoming a target as well. The candid camera (videophone) shots are montaged on a continuous music track which may be compared to the DJ type music performed at the Veronica beach party. A fast pulsing beat with a transformed voice-over with the text “the dynamo of the universe is war”. This seems to be an early hard core cult song (other sources name it hard style gabber music) by a group/artist under the name Knightvision… That sentence in relation to the Rotterdam Hooligans puzzles me a bit, so I did yet another search on some discreet parts of that sentence and what may be a connection is an American evangelist Wilbert L. McLeod (1918-) of a Baptist church in Saskatoon, Saskatchewan who is said to have had a vision in 1971 whereby he was connected to the “dynamo of the universe” (see Encyclopedia of Evangelicalism page 439); the term “dynamo of the universe” is apparently also used in astronomy as a metaphor for the sun. I see this motto also appear in some forums of game players. I will not further dwell here on the aesthetics and possible inter-textuality of the Rotterdam Hooligans (but one may not exclude such groups of having their own set of historical references), it could simply be just the favorite song of the maker of this video. Someone with a claim to know it better, is invited to denounce or correct my academic bullshit, right here, on the spot.

Epilogue  ————————–

Almost half a million people have watched this video posted by Karim1001 on Youtube and almost 2000 reactions have been written by the people who have seen it. We are entering a new area of public scrutiny, police inquiry and instant sociology, with this available for all document and several other comparable recordings from different points of view, both in the sense of space and mentality and life comments of their makers. What will be the effect of this transparency whereby mass-media potential lays in the hands of any one with an up-to-date mobile phone and access to the internet. Almost two decades ago there was the Rodney King incident in Los Angeles, where police brutality had been captured by a personal video camcorder and became evidence in the court case. As this footage had been distributed publicly on local television networks, many people had been able to see with their own eyes what bad things had happened to Rodney King. When later an implicated police officer was acquited by the court a mass revolt broke out. This event became an inspirational source for an international media activist conference held in 1993 in Amsterdam with the name Next 5 Minutes International Festival of Tactical Media. I did get involved in the archiving of the mass of conference materials of this first and later conferences on tactical media (in total 5 conferences have been held over the years). A few hundred video-tapes of the Next 5 Minutes conferences have been catalogued and can now be found in the archives of the International Institute of Social History. The Youtube footage of the beach riot in Hoek van Holland made me associate - at a certain level - these crude videophone images with the crude camcorder materials of the 90s in the Los Angeles incident. I can not yet say who are the goodies and baddies of the Hoek van Holland incident, but media-distribution-wise interesting comparisons can be made. In some way the intermediate function of established television channel media in distributing camcorder footage, has become obsolete. The statistics of the Karim1001 video on Youtube proves that. Almost half a million viewers and mostly in the Netherlands is some kind of audience comparable to a print run of a national newspaper or a non prime-time television coverage. The Youtube video-footage as such - on the other hand - has not been contextualized at all. It has been thrown just as raw footage on-line and did generate the forementioned 2000 reactions ,which are most of them as wild as the imagery taken at those confusing moments on the beach. Whoever reads Dutch and can handle strong language in a cool way, may like to access the links to the video and read through some of the many comments. In between scolding, hefty speech, macho talk and sporadic racist remarks, one finds what may be useful witness accounts, sane observations and frequent rebuttals of of nonsense entries and sloppy ways of arguing. The video itself does proves little, but still conveys strongly the atmosphere of the moment and - more importantly - the apparent loss of control of the police officers (or whoever else used firearms at that moment) who seem to fire in an uncontrolled way above and also into, the dark beach environment lighted up by random flashes of the party projection system, with the lcd-screens of mobile phones swirling like fire flies through all this. The fact that there were several casualties, one dead and six or seven wounded, attests to this. To conclude... all the tools are there for anyone to make their own inquiry and publish it... to challenge whatever the official reports will tell. Will that happen at all? Time will learn. tj.

Read Full Post »