the limping messenger

biedt een nieuw museumconcept ‘een multi-mening-museum‘…

Het RIJKSMUSEUM Wilders [*] wordt gevestigd in bunkercomplex aan het Noorderstrand te Scheveningen. Daar komt een complete collectie Wilders-paraphernalia en -memorabilia van affiches tot spotprenten, van pamfletten, tot screenshots van sociale media… een computer systeem met gedigitaliseerde video’s en internet discussies. Dikke mappen met bergen krantenknipsels, een kleine handbibliotheek niet meer dan een plankje met het verzameld werk van Geert Wilders in boekvorm en een compactstelling waarin plaats is voor de tientallen strekkende meters publicaties waarin Geert Wilders genoemd wordt. Dit alles ongeacht het ingenomen standpunt van de publicisten, ongeacht de geaardheid en gezindheid van de cartoonisten, schrijvers, discussianten, fans, opposanten, ongeacht de politieke voorkeur of afkeer die uit een bepaald documentair object spreekt.

Het RIJKSMUSEUM WILDERS is volledig (1) en diepgravend en technisch vooruitstrevend ook in haar wijze van presentatie. Bezoekers aan de bomvrije ondergrondse zalen kunnen van te voren duidelijk maken via een enquete die zij via een app op hun mobiele telefoon dienen in te vullen, welk soort uitingen zij wel of niet wensen te zien of anderszins mee geconfronteerd willen worden. Vervolgens worden de bezoekers één voor één door een reeks van zalen geleid, waarbij aan de hand van het met de app gekozen ‘meningsuiting-profiel’ de musueale presentatie aangepast wordt door middel van verlichting en videoschermen die uit- of aangaan. Bijzonder complexe opstellingen hebben gordijnen die automatisch – naar gelang van een gekozen profiel – open en dicht gaan. Ook de bijschriften zijn dynamsich. De bezoeker kan van te voren kiezen voor een objectiverend of juist een geëngageerd soort bijschrift bij de tentoongestelde voorwerpen. Daarbij bepaalt het van te voren aangemaakte bezoekersprofiel wat de precieze inhoud van dat bijschrift is. Naast deze totale individualisering van het museumbezoek bestaat er de mogelijkheid van groepsbezoek, maar niet voordat – middels de app – gecontroleerd is of heel de groep hetzelfde normen en waarden-patroon heeft.

---

Dit nieuwe RIJKSMUSEUM is een ‘pilot-project’ voor een mogelijke aanpassing van alle ‘rijksmusea’ in de toekomst op deze wijze. Dit museumconcept lijkt een antwoord te kunnen geven op de probleemstellingen en vraagstellingen van onze tijd. Het concept kan kort aangeduid worden als EEN MULTI-MENING-MUSEUM, een instelling waarbij de “eigen mening” van de bezoeker als uitgangspunt genomen wordt, daar waar in het verleden overmatige aandacht bestond voor (verbindende) gemeenschappelijkheid. Het museum als een instelling die de representatie volgens ‘heersende publieke opinie en geldende normen voor ‘politieke correctheid’ voorbijstreeft’.

In het jaar 2004 maakt ik al eens aan ontwerp voor een tentoonstelling met censuurgordijntjes en opiniebuttons voor bezoekers, ooit gedacht in het Bijbels Museum te Amsterdam… titel “De Tolerantia and the art of provocation ” (over satire, smaad, racisme, majesteitsschennis, godslastering en obsceniteit) een project als reactie op de moord op Theo van Gogh… een project ook dat in al zijn conceptuele eenvoud onmogelijk is te realiseren binnen de toenmalige en nog minder binnen de huidige museumstructuren… Toen wel veel onderzoek gedaan en het bleek mij dat de idee van ‘meervoudige waarheid’, alsook het tonnen door de tijd heen van wat niet getooond mocht worden, in de praktijk niet onder te brengen is in een bestande tentoonstellingspraktijk… diep triest dat wel… zie de dcoumentatie over het project op mijn site, sectie Art Action Academia: http://imaginarymuseum.org/imp_archive/AAA/index.html#49

[*] Dat wat in de tijd zelve breed uitgemeten en massaal verspreid werd, daar blijft met het huidige archief-, bibliotheek- en museum-acquisitiebeleid weinig meer van over dan ‘vergetelheid’. Wat bewaard blijft van de roerselen van een samenleving wordt niet zo zeer bepaald door kwantiteit, maar door bepaalde opvattingen over ‘kwaliteit’ en dan met name volgens de normen van die maatschappelijke klasse die het beheer van geheugeninstellingen bestieren des te meer zo als het nationale instellingen betreft. Het bijzondere heeft meestal voorrang boven het algemene. Overbekend voorbeeld in het bibliotheekwezen zijn de schaarse exemplaren van ‘destijds massaal verspreide ‘pauper-bijbels’ die overgebleven zijn. Mijn bovenstaand betoog lijkt enkel gekscherend te zijn, maar het is meer dan een pastiche. Door onze eigen samenleving in de tijd zelve te documenteren, scheppen wij ons middelen om die samenleving zowel in het heden te kunnen analyseren, als ook een documentair corpus achterlaten voor volgende generaties om vanuit dat ‘toekomstige heden’ te kunnen terugkijken en daardoor vooruit te kunnen kijken. Met name de onderlinge samenhang, begrip van de context van al die mogelijke documenten is daarbij van groot belang. Documentatie van nieuwe media-vormen, zoals sociale media op het internet is daarbij een apart onderwerp. Hoe de vluchtigheid en de dynamiek van botsende meningen inzichtelijk te documenteren, zonder daarbij te vervallen in staats-spionage, is een open vraag, die hierbij nogmaals gesteld wordt. Het denkbeeldige project RIJKSMUSEUM Wilders, is bij de beantwoording van die vraag een hulpmiddel. Ik constateer wat betreft de huidige stand van publiek beschikbare museale documentatie van/over Geert Wilders het volgende:

Het Rijksmuseum Amsterdam heeft slechts drie objecten met betrekking tot Geert Wilders in haar collectie (een portret foto, een campagne foto en een foto van de PVV fractie)

De Atlas van Stolk, gevestigd in Rotterdam (Met bijna 250.000 afbeeldingen over de Nederlandse geschiedenis behoort de collectie van de Atlas Van Stolk tot de belangrijkste nationale beeldcollecties. Het woord Atlas verwijst niet naar een boek met landkaarten, maar is een negentiende-eeuwse term voor collectie. Grondlegger ervan is Abraham van Stolk. Hij was een Rotterdamse houthandelaar met een passie voor vaderlandse geschiedenis) heeft slechts 14 afbeeldingen met betrekking tot Geert Wilders.

De digitale verzamel website geheugenvannederland.nl (799388 beelden uit 132 collecties) geeft bij de zoeksleutel”Geert Wilders” slechts 3 objecten, waarvan 1 niet ter zake is, de andere twee zijn affiches.

Zoek ik – daarentegen – op trefwoord in worldcat.org (catalogus van catalogi zeg maar wereldwijd) dan krijg ik bij het trefwoord “Geert Wilders” 953 hits, videos, ebooks, audiobooks en artikelen (meestal uit wetenschappelijke tijdschriften) inbegrepen. Dus als het met name gaat om geschrven teksten, dan is er (wereldwijd) behoorlijk wat te vinden. Dat staat in schriol contrast tot de magere resulaten bij een zoektocht naar beeldmateriaal m.b.t. Wilders.

De Koninklijke Bibliotheek, die voor haar leden een zoekmachine heeft die via het internet doorzoekbaar is van teksten beschikbaar in digitaal formaat , geeft op de zoeksleutel “Geert Wilders” voorkomend in de full text van zo’n digitale publicatie, 750 hits (deze link is enkel beschikbaar voor hen die een inlog naar de KB hebben)….